تراریختی گیاه کلزا با ساختار ترکیبی حاوی ژن جهش یافته epsps و ترادف نشانه کلروپلاستی به منظور افزایش تحمل به علف کش گلیفوسیت

کلزا یکی از مهمترین گیاهان تولید کننده روغن در جهان می¬باشد. امروزه بهینه¬سازی کاشت، داشت و برداشت این گیاه مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مشکلات کاشت کلزا علف¬های هرز و کنترل آنهاست. ازمیان روش¬های مرسوم و موثردر کنترل علف¬های هرز می¬توان به استفاده از علف¬کش¬های قوی با طیف وسیع عمل، نظیر گلایفوسیت، اشاره کرد. گلیفوسیت یک علف¬کش غیر انتخابی با دامنه¬ی عملکرد وسیع می¬باشد که آنزیم 5- انول پیروویل شیکیمات 3- فسفات سنتاز را به طور رقابتی مهار می¬کند. آنزیم epsps یک آنزیم اساسی در ساخت آمینو¬اسیدهای حلقوی در گیاهان، باکتری¬ها و برخی از قارچ¬ها می¬باشد. یکی از موثرترین راه¬های ایجاد گیاهان مقاوم به علف¬کش گلیفوسیت، دست¬ورزی ژن کد کننده¬ی آنزیم 5-انول پیروویل شیکیمات 3-فسفات سنتاز به منظور کاهش تمایل گلیفوسیت به این آنزیم می باشد. در مطالعات گذشته از روش sdm (site directed mutagenesis)برای ایجاد 2 جهش از نوع جانشینی در ژن epsps e. coli انجام شد تا اسید آمینه¬ی گلیسن 96 را به آلانین و آلانین 183 را به ترئونین تبدیل کند. در این تحقیق ژن epsps جهش دار شده به پپتید نشانه کلروپلاستی ژن epsps گیاه کلزا با آغازگرهای هم¬پوشان متصل شد. سپس ژن epsps دستکاری شده در ناقل puc19 و pbi121 همسانه سازی شد. آنالیز¬های ملکولی و نتایج توالی¬یابی نشان داد که ژن به خوبی تغییر یافته است و در هر دو ناقل در جهت مناسبی قرار گرفته است. ناقل بیانی pbi121 حامل ژن از طریق باکتری agrobacterium tumefaciens سویه lba4404و gv3101به گیاه کلزا رقم¬های pf-704591و hyola308 منتقل شد. از انتهای بریده شده برگ¬های لپه¬ای به عنوان بافت هدف جهت انتقال ژن استفاده گردید. گیاه–تکه¬ها به محیط¬های گزینشگر القاء نوساقه، طویل شدن نوساقه و ریشه زایی منتقل شدند. حضور و بیان ژن مورد نظر با آزمون های ملکولی تایید شد.